Satua Bali



BE JELEG TRESNA TELAGA

            Duk sane riin  wenten katuturan satua indik kawentenan Telaga sane mawasta Telaga Alpasara . Telaga punika dahat asri , jimbar , dalem ,tur toyan ipun ening pisan . Ring tepining Telaga punika ,akeh wit kembange sane manca warna , turmaning ambunne ngalub pisan . sekancan kembange sane sampun layu ,samian sekar-sekar miik punika ulung ke Telagane , waluya kadi pasraman Ida Betara Yama . Napi mawinan asapunika ,riantukan sakancan warna tunjunge wenten ring Telaga Alpasara . Ring sor tunjunge punika ,wenten makudang-kudang ulam sane wenten irika . Luire Ulam Jeleg , Ulam Mas , Yuyu , Udang , tur sane lianan pade maliang – liang ring Telagane irika .
            Inggih kacrita mangkin wenten Ulam Jeleg mapanyaman sareng tatiga , sane mawasta : I Gancang , I Gancing , lan I Gancung . Maka tatiga nenten naen kesah saking Telagane punika . Pada suka rena ,seger waras , sareng tatiga . Nenten je naen pacang ngemangguhin pakewuh . Saking makudang warsa sampun irika ngenahin Telagane . Kadi rasa nenten naen uning sebet napi malih katiben baya .
            Kacrita mangkin ,sasih katiga Kangkang punika kawastanin ring anake midep . Kala punika je pragat panas , limuh , nenten naen wenten sabeh tedun . Buk tanah makeber , I Taru nandang lara ,riantukan panese banget nenten naen sabeh .Tanah tegal tur bangkete ngempugin , tan prasida katandurin ring i manusa . Sapunika taler toyan Telaga Alpasara punika ngancan ngidikan .
            Sawetara toyan Telagane punika kantun atenga bandingang ring sane riinan . Tunggak taru sane riinan nyilem ,mangkin sampun ninggil pisan . Gelising carita ,irika raris I Gancang maangen- angen tur mapaiguman sareng adin – adinne maka dadua .
            I Gancang mamunyi sapuniki  “Cai Gancing ajak Gancung ,sawireh buka kene panes gumine ,sing buungan jani iraga lakar kena pakeweh . Apa mawinan keto ,sawireh sasihe jani sasih kangkang , telagane lakar nyat yehne . Jani kenkenang baan madaya ,beli ngajak cai makadadua nemu rahayu ,pang sing nepukin pakeweh totonan “
            “Nah paidepan beline jani kene ,lan jani maluin iraga matinggal uling telagane ene , mungpung enu ade trebesan yeh membah . Lan totonan tuut ,yan suba lantas teked ditu diloloan pasihe ,sing ja ada ane sedeng sumandang sayanin . Sawireh ditu sing ja taen nyat yehne .”
            Mirengang raos I Gancang asapunika ,raris masaut I Gancing “ Beli Gancang , beneh pesan buka raos beline mare , icang sing maboya teken pamineh beline .Sakewala kene ,sawireh jani konden madan nyat yeh telagane , sing je nyandang iraga sumandangsaya . Sawireh sing ja ada jadma ane nawang maka panangkan ujane . Sing ja nyandang sumandangsaya buka keto ,buin pidan yan prade nyat yeh telagane , ditu mara jalanang keneh beline ento . “ Sapunika pasautne I Gancing .
            Masaut raris adinne sane paling  cenikan , I Gancung . Sapuniki pasautne “ Beli ,belin icang maka dadua . Apa kone buin kenehang apang liu ,yan buka icang mapineh ,sing ja patut iraga ninggalin telagane ene . “
            “Sawireh dini palekadan icang ,palekadan beli . Dini masih iraga nepukin pabuktian ane marupa tetedaan .”
            “Dini kone iraga uling cenik nganti kelih buka jani nepukin rahayu ,lantas jani mara ada pakeweh , jeg kalain telagane ene . Nista pesan kasengguh sesanan iraga buka keto . Papa dosa kone kaucap anake ane tuara tresna teken pakawitan ,teken palekadan . “
            “ Wireh dini icang lekad tur kelih buka jani ,depang suba dini masih tongos icang mati . Peduman titah Ida Sang Hyang Widhi ane gamel icang , sawireh sing ja ada ane nawang titah Ida Sang Hyang Widhi . “ sapunika pasautne I Gancing .
            Sawireh sapunika pasautne I Gancung ,raris I Gancang masaut malih “ Yan keto buka pamunyin cai adin beli ajak dadua ,beli tusing ja lempas teken tresnane manyama ,tur tresna kapining palekadan . Jalan jani pagehang mayasa ,nunas ica ring Ida Sang Hyang Widhi mangda Ida sueca nedunang ujan , apang ajak makejang ditelagane dini nepukin rahayu. “
            Risampune asapunika ,nenten kantos nyat toyan telagane saget sampun magrudugan megane ring langite . Sinah punika sampun suecan Widhi nyalantara ngicenin damuh idane sabeh .
            Inggih sapunika kacritayang I Be Jeleg manyama sareng tatiga ,ngemargiang tresna masemeton , tresna ring kawitan utawi palekadan ,tur pageh mayasa . Saking tresna tur pageh mayasa,bhakti ring Ida Sang Hyang Widhi sinah sampun iraga saerng sami ngemangguhang kerahayuan

PUPUT

*******




TETUWEK :
ü Ring pasemetonan ,iraga mangda saling tresnain tur paras-paros ,sakadi patapan sepite
ü Nenten ja patut iraga lali ring tanah palekadan utawi kawitan
ü Anake sane tresna masemeton ,pageh mayasa ,tur subhakti ring Ida Sang Hyanng Widhi sinah pacang ngemangguhang kerahayuan

Tidak ada komentar:

Posting Komentar